Pierwsze SAMBAHowe PODy w wodzie!

Polska, jako pierwszy z krajów realizujących projekt SAMBAH, zakończyła pomyślnie prace polegające na wystawieniu urządzeń hydroakustycznych POD.  Podczas rejsu, który odbył się między 19 marca a 1 kwietnia 2011 r. na polskich wodach Bałtyku wystawiono 39  urządzeń hydroakustycznych, które przez okres dwóch lat będą rejestrować odgłosy wydawane przez morświny.

Urządzenia posadowiono w rejonach, gdzie  głębokość wynosi od 10  do 70 m, w odległości około 25 kilometrów od siebie. Odpowiednio zakotwiczone PODy unoszą się   max. 3 m nad dnem. Na 9 stacjach pomiarowych, gdzie głębokość nie przekracza 20 m, o umieszczonych pod wodą urządzeniach ostrzegają specjalne znaki nawigacyjne w kształcie walca koloru żółtego ze znakiem szczytowym w formie leżącego żółtego krzyża oraz umieszczonym bezpośrednio pod krzyżem reflektorem radarowym.

Pozostałe  stacje nie posiadają oznakowań na powierzchni, gdyż posadowione na głębokości ponad 20 m nie stanowią  przeszkody nawigacyjnej dla użytkowników morza oraz posiadają specjalną konstrukcję zabezpieczającą sprzęt przed jego zniszczeniem lub usunięciem przez jednostki trałujące dennie.

Urządzenia posadowiono na dnie z pokładu statku R/V Baltica, będącego współwłasnością jednego z realizatorów projektu SAMBAH  w Polsce – Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Oddziału Morskiego w Gdyni. Przedsięwzięcie było bardzo ważnym elementem projektu, warunkującym jego dalsze powodzenie. Załadunek kotw do zakotwiczenia pław nawigacyjnych oraz urządzeń POD, ważących razem prawie 7 ton, wymagał użycia zewnętrznego dźwigu oraz wyciągarek znajdujących się na pokładzie statku.

Również sposób wystawiania pław oraz zestawów POD i ich precyzyjne umieszczenie na ustalonych pozycjach geograficznych, ze względu na ich specjalną konstrukcję, były wyzwaniem dla załogi statku. Pomimo dużego stopnia trudności zadań do wykonania, jak i panujących w czasie wyprawy trudnych  warunków atmosferycznych, dzięki wielkiemu zaangażowaniu  i doświadczeniu załogi statku R/V Baltica wystawianie sprzętu hydroakustycznego odbywało się sprawnie a rejs został zakończony pomyślnie. Wszystkie urządzenia POD są już w wodzie i nasłuchują dźwięki wydawane przez morświny.

Oficjalna część badawcza projektu rozpocznie się 1 maja 2011r. Do tego czasu wszystkie kraje realizujące projekt zobowiązane są do wystawienia sprzętu hydroakustycznego na wyznaczonych im pozycjach geograficznych. Ponad roczne prace przygotowawcze do części badawczej projektu w Polsce można uznać za zakończone. Teraz SAMBAH wkracza w kolejny etap –  gromadzenia i wstępnej analizy danych z podwodnej detekcji morświnów. Pierwszy rejs serwisowy planowany jest na przełom lipca i sierpnia, kiedy to pozyskane w  okresie pierwszych 3 miesięcy dane akustyczne zebrane na polskich wodach, po wstępnej analizie, przesłane zostaną do międzynarodowej bazy danych SAMBAH.

Zarówno główne elementy systemów kotwiczących, urządzenia POD jak i pławy nawigacyjne posiadają opis „Uniwersytet Gdański tel. 601 88 99 40”. Zwracamy się z prośbą do użytkowników morza o informacje o ewentualnie znalezionym sprzęcie, zaobserwowaniu uszkodzenia lub braku pław nawigacyjnych na wyznaczonych pozycjach, a także innych sytuacjach mogących stanowić zagrożenie dla sprzętu lub dla żeglugi. Każda taka informacja jest niezwykle ważna. Dzięki niej możemy podjąć działania zapewniające kontynuację projektu.

Tekst: Monika Kosecka
Foto: Wojtek Górski