Jesień jest czasem myśliwych, w tym okresie wspominany jest ich patron Św. Hubert i obchodzony jest tzw. Hubertus.

HUBERTUS - dzień Świętego Huberta

Uroczyste polowania, msze święte odprawiane wokół przydrożnych kapliczek, gonitwa za "lisem" - w ten oto sposób myśliwi i jeźdźcy obchodzą przypadający 3 listopada dzień swojego patrona - św. Huberta, najpopularniejszego spośród patronów myśliwych.
Hubert, który podczas polowania podobno ujrzał jelenia z krzyżem między rogami, jest postacią historyczną, potomkiem królewskiego rodu Merowingów.
Urodził się około 655 roku na terenie dzisiejszej Belgii. Istnieje wiele różnych podań dotyczących jego osoby, ale wszystkie zgadzają się co do tego, że myślistwo było niezwykłą pasją Huberta, a jego przemiana duchowa wynikała ze spotkania jelenia ze świetlistym krzyżem pośrodku poroża.

LEGENDA O JELENIU

”Według niektórych z wersji Hubert, będący poganinem, polował w Wielki Piątek (lub Boże Narodzenie). Wtedy natknął się na białego jelenia z krzyżem jaśniejącym pomiędzy tykami. Zwierzę przemówiło do niego ludzkim głosem, zachęcając do nawrócenia i oddania się w służbę Bogu" - opowiada Paweł Bombik z Polskiego Związku Łowieckiego. Arystokrata uznał tę przygodę za przestrogę, nawrócił się i został katolickim kapłanem, a potem biskupem w Liege.

Święty przedstawiany jest w myśliwskim stroju, czasem w towarzystwie psów myśliwskich. Trzyma w jednej dłoni oszczep, a w drugiej róg myśliwski. Paweł Bombik przypomina, że głównym atrybutem Huberta jest jeleń ze świetlistym krucyfiksem w porożu.

Jeleń, który ukazał się Hubertowi, był "dziesiątakiem". Z czasem jego poroże otrzymało dwie dodatkowe odnogi. Obecnie hubertowski jeleń przedstawiany jest jako "dwunastak", co oznacza, że w przynajmniej jednej z tyk jelenia znajduje się pięć (dziesiątak) lub sześć odnóg (dwunastak).

Wizerunek św. Huberta stał się znakiem wielu organizacji łowieckich, w tym Polskiego Związku Łowieckiego.

Jerzy Kossak, Św Hubert, ok1940r.

UROCZYSTE POLOWANIA I ŚRÓDLEŚNE MSZE

W Polsce kult św. Huberta, nazywany hubertowinami lub hubertusem, sięga XVIII wieku. Z jego wprowadzeniem związane są dzieje dynastii władców saskich, którzy zasiadali na tronie polskim.

Organizowane tego dnia polowania poprzedzają często msze święte w intencji przyrody i myśliwych. "Odbywają się one nie tylko w kościołach, ale także przy leśnych kapliczkach poświęconych temu patronowi. Co ciekawe, w mszy uczestniczą zwierzęta używane podczas polowań, m.in. psy, sokoły czy konie" - wyjaśnia Paweł Bombik.

Polowania organizowane 3 listopada lub w okolicznych dniach, otwierają jesienno-zimowy sezon polowań. "Zgodnie z tradycją, myśliwy nie może uchylać się od uczestnictwa w obchodach tego święta. Zaprasza się także sympatyków łowiectwa, rodziny myśliwych i innych gości" – mówi Bombik.

MODLĄ SIĘ DO NIEGO TAKŻE JEŹDŹCY

Hubert jest patronem nie tylko myśliwych, ale i jeźdźców. Tego dnia ścigają się oni w uroczystym biegu (też zwanym hubertusem), podczas którego muszą złapać „lisa”, kitę przyczepioną do ramienia jednego z jeźdźców. Bieg prowadzony jest przez mastera, któremu pomagają vicemasterzy, czuwający nad bezpieczeństwem gonitwy. Rolę lisa pełni wytrawny jeździec, który do lewego ramienia ma przymocowaną autentyczną lisią kitę.

"Dawniej były to prawdziwe polowania, typu par force - na lisa lub jelenia, a konnym myśliwym towarzyszyły psy" - mówi Paweł Bombik. Oznaczało to, że myśliwi ścigali zwierzynę do momentu, gdy padła. Oczywiście obecnie już się ich nie praktykuje.

Uczestników gonitwy obowiązuje uroczysty strój: czerwony żakiet, biała koszula, biały żabot lub krawat, białe bryczesy, czarne buty i rękawiczki lub, jak zaznacza Bombik, marynarka w pepitkę, bryczesy, czarne buty, biała koszula i ciemny krawat.

Tekst: Łukasz Razowski

Źródło: http://nowepodhale.pl/publicystyka/felieton/3920-hubertus-czyli-dzien-swietego-huberta