Końcowy odcinek Półwyspu Helskiego - dawny "Rejon Umocniony Hel" (RUH) jest niespotykaną perłą umocnień artyleryjskich, które powstawały od 1920 roku, a więc jeszcze przed utworzeniem RUH w 1936 i były rozbudowywane aż do rozformowania batalionów artylerii morskiej w 1974 roku, a więc przez 54 lata. W tym czasie w Helu minęły trzy epoki: przedwojenna II Rzeczypospolita, okres hitlerowskiej III Rzeszy i powojenna PRL. 

Hel wsławił się 32 dniami obrony w 1939 roku - poddał się dopiero 2 października, gdy jasne było, że dalsza obrona jest beznadziejna: 28 września poddała się Warszawa, a 29 września padł Modlin.

W 1999 roku udało się wpisać helskie umocnienia wojskowe do rejestru zabytków, co pozwala na, teoretyczną chociaż ochronę przed dewastacją i rozkradaniem.
Muzeum Obrony Wybrzeża (MOW) stawia sobie za zadanie sukcesywne rozszerzanie swojej opieki na wszystkie obiekty położone na terenie dawnego RUH.

Siedzibą MOW są dwa największe obiekty ze znajdujących się na tym terenie: wieża kierowania ogniem i jedno ze stanowisk artyleryjskich baterii Schleswig-Holstein.
Ta monstrualna bateria 406mm z 1940 roku, największa z baterii nadbrzeżnych świata co do kalibru (większy kaliber miały później tylko niemieckie działa kolejowe i japońskie pancerniki) składa się z 6 obiektów:

Te ostatnie są jednymi z największych stanowisk artyleryjskich świata - załogę każdego ze stanowisk stanowiło 88 marynarzy. Stanowiska identycznych dział w Norwegii, są pozbawione części koszarowej, stanowiska we Francji, o cięższej konstrukcji i też bez części koszarowej, uległy niemal całkowitemu zniszczeniu.

MUZEUM MOW stworzyło w 2006 roku i prowadzi Stowarzyszenie "Przyjaciele Helu" dzięki wielkiej pomocy i przychylności Burmistrza i władz gminy Hel.

CELEM DZIAŁANIA MUZEUM JEST:

1. ochrona zabytków architektury militarnej na terenie Miasta i Gminy Hel, łącznie z obiektami wybudowanymi przez Wojsko Polskie po II Wojnie Światowej,
2. krzewienie wiedzy o obronie wybrzeża, a w szczególności obronie Helu w roku 1939, poprzez organizowanie wystaw oraz stałych ekspozycji materiałów, pamiątek i eksponatów z tego okresu, odtworzenie pomieszczeń militarnych wraz z ich wyposażeniem,
3. wydawanie folderów, informatorów i albumów na tematy związane z zakresem swojej działalności,
4. udostępnianie posiadanych materiałów i eksponatów innym placówkom muzealnym oraz naukowym do prac badawczych,
5. zwiększenie atrakcyjności turystycznej miasta Helu.

DO PODSTAWOWYCH ZADAŃ MUZEUM NALEŻY W SZCZEGÓLNOŚCI:

1. gromadzenie dóbr kultury z zakresu obronności oraz szeroko pojętej historii regionu,
2. inwentaryzacja i katalogowanie zgromadzonych muzealiów i materiałów dokumentacyjnych,
3. zabezpieczanie i konserwacja muzealiów,
4. przechowywanie zgromadzonych muzealiów w warunkach zapewniających im bezpieczeństwo,
5. organizowanie wystaw stałych i czasowych,
6. gromadzenie i katalogowanie literatury fachowej związanej z zakresem swojej działalności,
7. prowadzenie na terenie Muzeum działalności oświatowej i edukacyjnej dla młodzieży, przy współdziałaniu z właściwymi organami, instytucjami i jednostkami organizacyjnymi,
8. prowadzenie działalności wydawniczej: opracowanie i wydawanie folderów, informatorów i albumów na temat obrony wybrzeża i Marynarki Wojennej na przestrzeni dziejów aż do czasów współczesnych,
9. współdziałanie w upowszechnianiu prowadzonej działalności z instytucjami i stowarzyszeniami o podobnych celach w kraju i poza granicami.

Przekrój przez stanowisko ogniowe z zamontowaną armatą.

Przekrój przez wieżę kierowania ogniem.

zapraszamy do odwiedzenia oficjalnej strony Muzeum Obrony Wybrzeża