W czwartek na scenie Bulwaru Nadmorskiego odbytł się Pokaz Mody lat 40-tych "Moda w cieniu bomb", którego celem było przybliżenie historii z trochę innej perspektywy, gdyż oda może o niej opowiedzieć na nowo.
Na scenie wystąpiły:
Sarah - Syrena w trykotach
Od momentu kiedy kąpiele w morzu stały się modne, kobiety do pływania zakładały kostiumy wzorowane na wiktoriańskich ubiorach marynarskich. Jednak od końca lat 50 XIX wieku do lat 30 XX wieku kostiumy kąpielowe przeszły ogromną metamorfozę. Pierwszy raz w historii zaczęły podkreślać kobiecą sylwetkę, szyte z elastycznych dzianin, opinały figurę kobiet nieczyn fruga skóra.
![]() |
![]() |
Sandy w kurorcie
Początkowo kostiumy kąpielowe wykonywano głównie z wełny i utrzymywano w bogatej kolorystyce, jednakże wyglądały dobrze na sylwetce tylko, gdy były suche. Po zmoczeniu stawały się cięzkie, drażniły skórę i wolno schły. Przez cały czas projektanci i producenci poszukiwali nowych materiałów, z których można by szyć stroje kąpielowe. Modna pani w kurocie, jak i w poprzedniej dekadzie nie mogła się obejść bez odpowiednich dodatkówm szczególnie popularne były różnego rodzaju sandały oraz kapelusze z dużymi rondami.
![]() |
![]() |
Lulu z Honolulu
Idea stroju plazowego z długim płaszczykiem "szlafrokiem" również pocodzi z poprzedniej dekady, zmieniając jedynie nieco fason. W takim stroju wato było pokazać się zarówo na plaży jak i w pobliskich kurortach. Materiał w egzotyczny wzór, bazowany na oryginalnym projekcie z lat 40-tych ogranicza jego stosowność wyłącznie do nadmorskich miejscowości. Zaś uzupełniający zestaw, dwuczęśćiowy strój, którego górę tworzy zabudowany stanik, a dół - dopasowane, sięgające talii szorty, pozwala na swobodne opalanie, co stało się ówczesnie bardzo popularne.
![]() |
![]() |
Betty - plażowa pin-up girl
Betty tak jak Betty Page jedna z najsłynniejszych pin0up girls. Pin0up girls w dosłownym tłumaczeniu dziewczyny do przypięcia, były to dziewczyny z kalendarza, z pocztówek, piekne i usmiechnięte. Pojawiały się głównie na plakatach, które mężczyźni przypinali na ścianach. Prezentowały kobiece wdzięki, często dość roznegliżowane, upozorowane w frywolnych pozach. Jednak dziś patrząc na ten strój kąpielow nie powiedzielibyśmy, że nasza Betty jest roznegliżowana. Dopiero w 1946 roku pojawiła się najśmielsza wersja strojów kąpielowych, którą znamy do dziś.
![]() |
![]() |
Vicky dziewczyna tiki
Moda plażowa nie ograniczała się tylko do kostiumów kąpielowych. Bardziej oniesmielone kobiety decydowały się na zakładanie kompletów letnich składających się z krótkiej bluzeczki, spódnicy odsłaniającej tylko kawałek brzucha. Materiał we wzór tropikalny z którego uszyty jest strój ożywia go. Takie materiały były często używane w modzie plażowej.
![]() |
![]() |
Baby from navy
Prezentowana sukienka nawiązuje do stylu marynarskiego. Był on szalenie popularny w dwudziestoleciu międzywojennym i nie stracił swej popularności również w latach 40-tych i jest populany do dziś. Jako uzupełnienie stroju nasza Baby wybrała czapeczkę marynarską. Taką czapeczkę nosił sam prezydent Mościcki, który spędzał wakacje w pobliskiej Juracie.
![]() |
![]() |
Pani Ossowska i jej wąska talia
Kolejna odsłona letniej dziennej sukienki dobrze prezentuje charakterystyczne cechy sylwetki lat 40-tych. Stała się ona bardzo ostra i kanciasta. Podkreslone było bardzo mocno wcięcie w tali, ramiona z każdym rokiem wojny stawały się szersze, spódnica była rozkloszowana, sięgała tuż za kolano, co w zestawieniu tworzyło charakterystyczną sylwetkę klepsydry. Częstym zjawiskiem było łączenie materiałów.
![]() |
![]() |
Fela przygotowana na każdą okazję
W 1944 roku Zofia Hebde prowadząca jedyny w okupowanej warszawie dom mody Falbanka, o którym niestety niewiele wiadomo, zaprojektowała modele strojów, które miały być wielofunkcyjne. Jednym z nich był strój letni, składający się z trzech odsłon: Bluzki z szortami - na plażę i rower. Po doczepieniu do bluzki spódnicy za kolano strój nadawał się do pracy i na spacer, a do chodzia rano i wieczorem po domu można było do góry doczepić długą spódnicę - wtedy całość przypominała szlafrok.
![]() |
![]() |
Mery i jej siekiery
W trakcie II Wojny Światowej kobiety w krajach alianckich aktywnie włączały się w działania wojenne. Część wstepowała do pomocniczych służb kobiet przy regularnej armii i razem z mężczyznami udawała się do miejsc, gdzie toczyły się działania wojenne. Jednak zdecydowana większość zostawała w kraju i poza codziennymi obowiązkami włączała się w prace związane z zaopatrzeniem armii, a także ludności cywilnej. Women's Land Army była to organizacja cywilna działająca w Wielkiej Brytanii, która zatrudniała kobiety przede wszytskim do pracy na roli jak i również przy wytwarzaniu i obróbce drewna.
![]() |
![]() |
Rosie the Riverter
Strój badzo podobny do tego powyżej. Czyli jeansowej ogrodniczki, ten mateiał w latach 40-tych zaczynał błyskawicznie nabierać popularności. Chusta z oznaczeniem departamentu wojny, takie chusty wydawano kobietom służącym w fabrykach. Sylwetkę uzupełnił lunch box nieodzowny w każdej pracy.
![]() |
![]() |
Valkiria z łopata
Pion kobiecy Reichsarbeitsdienst der weibliche Jugend zajmował się międzyinnymi pracami rolnymi, pracą w gospodarstwach oraz pomocą przy wychowywaniu dzieci w wielodzietnych rodzinach. Pod koniec wojny jako służba pomocnicza mogły zostac przydzielone do Wermachtu oraz Luftwafe. Stój roboczy składał się najczęściej z niebieskiej sukienki zapinanej pod szyją na białe guziczki, czerwonej chustki na głowę oraz fartuszka, który mógł byc zastąpiony również zapaską.
![]() |
![]() |
Daisy - dziewczyna kapitana drużyny baseballowej
Należąca do określonej grupy społecznej występującej w Ameryce. Nazywano je "bobby soxers", charakteryzujące się wywiniętymi na kostki skarpetkami i obfitymi spódnicami, bądź szybko wchodzącymi w łaskę jeansami, w których dziewczyny się zakochały i zaczęły nosić z luzem. Marzeniem każdej z nich były buty zwane saddle shoes z charakterystyczną kolorową wstawką podobną do siodła. Dziewczyny często nonszalancko zakładały do tego koszule, czasem pozyczone od chłopaków. Wreszcie pojawiło się coś między dzieciństwem, a dorosłością co ma własną modę.
![]() |
![]() |
Erica wiatr we włosach
Odkąd zapanowała moda na aktywne spędzanie wolnego czasu, np. grę w tenisa, żeglowanie, wyścigi konne, zaczęsto również projektować i produkować obuwie i odzież sportową. Owe zajęcia stwarzały kobietom sposobność noszenia spodni. Spodnie noszone codziennie, tak spopularyzowane przez Marlene Dietrich na zachodzie, w Polsce były rzadkością, ale jako strój sportowy były brdzo modne. Oczywiście bryczesy były nieodzownym elementem stroju do konnej jazdy, co nie dziwiło już w tedy nikogo.
![]() |
![]() |
Janka - klawa warszawianka
Przenosimy się terez do okupowanej Warszawy. Już od samego początku wojny dla niektórych Polaków brak odzieży stał się prawdziwym problemem. Dotyczyło to przede wszystkim, tych którym cały dobytek spłonął w czasie walk. Głównym sposobem w dbaniu o garderobę było naprawianie każdego jej elementu tak dłgo, aż całkiem nie nadawał się już do użytku. Innym zaś sposobem było szycie sukienek z przynajmniej dwóch różnych materiałów.
![]() |
![]() |
Hanka w drewniakach bez sęków
Niemniej poważnym problemem w okupacyjnej rzeczywistości był brak obuwia, które jest najdroższą i najbardziej niezbędną częścią garderoby. W lipcu 1940 r. wydane zostało zarządzenie mówiące, że w nowym obuwiu obcasy wolno wykonywać z drewna, ten problem dotyczył wszystkich okupowanych krajów, a także samej Trzeciej Rzeszy. Noszono więc drewniaki często na modnych koturnach, paseczki wykonywano ze skrawków materiału czy skóry lub resztek kapeluszy i przyozdabiano sztucznymi kwiatami czy wstążkami.
![]() |
![]() |
Ela elegancka mimo wszystko
W pierwszych latach wojny i okupacji Polacy wyglądali zupełnie idaczej niż przed wojną. Kobiety najczęściej były zamotane chustkami, dzwigały duże pakunki, rzadko nosiły małe torebki. Sytuacja zaczęła się jednak z czasem zmieniać. Kobiety powoli ułożyły sobie życie w nowych warunakch przez co mogły bardziej zadbac o sówj wygląd zewnętrzny. Elegancki, zadbany strój zaczął być postrzegany także jako pewna dorma oporu. zaczęło panować przekonanie, że dobrze ubrana kobieta, pokazuje siłę i zaradność, może wspierać swoją rodzinę.
![]() |
![]() |
Vera - w służbowym ubiorze wełnianym
Problem z brakiem odzieży i matriałów spowodowały, że w czasie wojny popularność samodzielnie wydzierganych strojów z konieczności znacznie wzrosła: wełna kosztowała mniej niż gotowe ubrania, zatem robienie na drutach było ekonomiczne, użyteczne i patriotyczne. Wiele czasopism publikowało wzory i szablony pulowerów, ciepłych rękawiczek i chroniących przed zimnem skarpet.
![]() |
![]() |
Miss McCol z trzeciej alei
Teraz przenosimy się do Stanów Zjednoczonych. Wlatach 40-tych nawet Vogue doradzał, że każda kobieta powinna mieć dobrze wyprasowane i skrojone spodnie, które może wybieraż w czasie wolnym. Początkowo spodnie zarezerwowane były wyłącznie do strojów psortowych, jednak w latach 40-tych zaczęły sie upowszechniać. Kobiety w stanach potrzebowały swobodnego stroju, bo miały do załatwienia wiele spraw, opiekowały się dziećmi, pracowały, chiały jeszcze pomagać na tak zwanym domowym froncie u musiały wyglądać elegancko i stosownie do każdej okazji. Noszenie spodni misło jeszcze jeden atut - likwidowało potrzebę noszenia pończoch.
![]() |
![]() |
Susie - dziewczyna bez serca
Na początku lat 40-tych Susan Dannenberg z Los Angeles podjęła się szycia popularnych w tych czasach sweterków. Ubolewając jednak nad brakiem stosownej figury, postanowiła odwrócić od tego uwagę dodając finezyjne, rzucające isę w oczy aplikacje z filcu. stało się to na tyle popularne, że zaczęła je sprzedawać na dużą skalę. W 1947 roku ukazała się w magazynie LIFE, gdzie został zaprezentowany jej najpopularniejszy sweterk "Jezebel" z sercem przebitym udekorowanym sztyletem.
![]() |
![]() |
Misia chce się bawić
Na początku nie było czegoś takiego jak ubiory dziecięce. były one po prostu pomniejszoną wersją ubiorów dorosłych. Dopiero w XIX wieku oczywista stała się konieczość tworzenia mody specjalnie dla dzieci.
![]() |
![]() |
Warszawianka Mania
Warszawianka wracająca do stolicy w 1945 roku ma na sobie prosty płaszcz, połataną garsonkę, grube wełniane pończochy ze śladami domowego cerowania, w ręku walizkę lub tobołek z całym dobytkiem, a na głowie turban. Pończochy ze sztucznego jedwabiu kosztowały wtedy 800 zł, a 500 dostawało się na wejście jako uciekinier powracający do Warszawy, nie było więc wtedy czasu i środków na elegancję. Kwitł dziki handel bazarowy.
![]() |
Zosia dziewczyna z polotem
Ta piękna, oryginalna sukienka została uszyta ze spadochronu. Wydaje się to nieprawdopodobne, ale kobiety koszytały z tego co wojna im zostawiła, same uprzednio wpjnie wiele oddając. Wykorzystywały wsystko co miały pod ręką, czy to jedwabne mapy do uszycia bluzki, czy koce na nowy płaszcz. Takie praktyki były częste w czasie wojny i też po jej zakończeniu.
![]() |
![]() |
Angelika w fałszywych pończochach
Na nogach naszej Angeliki nie mamy fałszywych pończoch, ale prawdziwy skarb czyli pończochy nylonowe, bardzo trudno dostepne, marzenie każdej dziewczyny w latach 40-tych. O charakterystycznym wyglądzie tych, dziś już kultwych pończoch zdecydował sposób ich wytwarzania. Kobietom, które nie były w stanie zdobyć pończoch na pomoc przyszły firmy kosmetyczne takie jak np. Max Factor i Elizabeth Arden, które produkowały specjalne farby, przy użyciu których można było namalować na nogach imitację pończoch ze szewm.
![]() |
![]() |
Alicja i szalony kapelusznik
Podobnie jak w poprzednich dekadach jednym z najważnieszych dodatków stroju był kapelusz. Tu prezentowany jest mały czerwony kapelusik osadzony nad czołem, ale w latach 40-tych kapelusze stały się najbardziej fantazyjne. Właściwie wszystko było dozwolone.
![]() |
![]() |
Ania w burzy loków
Przed wojną kobiecie nie wypadało pokazać się na ulicy bez kapelusza, ale wojna rządzi się swoimi prawami, niemniej kobiety stały starały się aby również same fryzury różnorodne, skomplikowane i misterne. Podstawą fryzury lat 40-tych były loki, kobiety kręciły je same na papiloty, czy używały nagrzanej nad ogniem lokówki, popularna była też trwała ondulacja.
![]() |
![]() |
Pani Maria i drugie życie garnituru jej męża
Wielu mężczyzn walczyło, inni zginęli, a pozostawione przez nich smokingi, czy garnitury wiszące w szafie miesiącami, a nawet latami idealnie nadawały się, żeby stać się kobiecym kostiumem. Takie kostimy były bardzo populrne, rekomendowano je jako najbardziej odpowiedni na każdą okazję: do noszenia w domu, biurze, na ulicy i na spacerze.
![]() |
![]() |
Teta-a teta z Marlen
W Stanach Zjednoczonych wojna stworzyła sposobność sformalizowania kwitnącego już przemysłu ubiorów gotowych. Tańsze, modne stroje zaczęły pojawiać się jako ubiory gotowe, które były sprzedawane po umiarkowanych cenach. Otrzymały nawet swoje własne okreslenie: ready to wear.
![]() |
![]() |
Halina dziewczyna z paczek
Po wojnie do Polski z USA płynęła fala darów. Znane jako paczki od ciotku UNRY, były raczej domeną męskiej mody, możemy wspominać opowieści Marka Hłaski lub Zbyszka Cybulskiego z "Popiołu i diamentu: tudzież Tyrmanda jak zachwucali się jak modne są kurtki wojskowe, gdyż odzież z paczek pochodziła w dużej mierze z magazynów alianckich. Nasza Halina w swojej paczce znalazła prawdziwy rarytas - letnią sukienkę, a do niej w komplecie Mr Button shoes, które maja paseczki wykonane z takie samego materiału jak aplikacje na sukience.
![]() |
![]() |
Panna Amy jest w kropce
Bo kropka to też bardzo stylowy wzór, który wytrzymał próbę czasu. Prezentowana sukienka jest wzorowana na modelu z amerykańskiego filmu, można więc podejrzewać, iż została zaprojektowana w Nowym Jorku, gdyż to właśnie tam mieściło się 60% przemysłu odzieżowego Stanów Zjednoczonych.
![]() |
![]() |
Sara zawsze ma czas
To co było w latach 30-tych absolutnym przymusem, czyli tak zwany zegar mody, zakładanie czego innego rano, w połdnie itd. w latach 40-tych się zmieniło. Teraz wystarczyło mieć jedną sukienkę, dobrze skrojoną i zadbaną, ze względów oszczędnościowych i inteligentnie dobieraż dodatki.
![]() |
![]() |
Emma i kupony za talony
W Wielkiej Brytani nałożono ograniczeia regulujące aspekty produkcji ubiorów. Początkowo jednej osobie przysługiwało 66 talonów na ubrania rocznie, ale w miarę wydłużenia się wojny zmniejszano ich liczbę. Wszelkie izdibne wykończenia czy fałdy były zabronione. Sukienki miały prosty krój, z dołem lekko rozszerzanym o długości za kolano, umożliwiającym jazdę na rowerze.
![]() |
![]() |
Eliza wślizgnęła się na rant
Od zawsze buty i torebki z egzotycznych gadów takich jak jaszczurki yły marzeniem Każdej kobiety.
![]() |
![]() |
Weronika Coca Cola i rum
Moda balowa w latach 40-tych nie była tak olśniewająca w ugiegłej dekadzie. Jednak paryskie modele zachwycały pomysłowymi fasonami oraz bogactwem materiałów i zdobień. Produkcja takiej sukienki wymagała ręcznej i pracochłonnej pracy wielu rzemieślników, co powodowało, że wytworny modl sukni nie był wyrazem próżności, a spełnieniem patriotycznego obowiązku i gospodarczą walką z okupantem.
![]() |
![]() |
Pani Waleria powraca na salony
Często zdarzało się, że w celu uszycia nowych sukienek sięgano po suknie balowe, gdyż w okupowanej rzeczywistości nie było okazji do ich używania, nie tak jak na Zachodzie.
![]() |
![]() |
Krystyna na pierwszym balu
Pierwsze okazje do zabawy przyszły dopiero po wojnie. Brak odpowiednich strojów i materiałów na nie znów zmuszał kobiety do pomysłowości. Piękną suknie, wzorem Scarlett O'hary, można było uszyć np. z zasłon. I właśnie z atłasowych zasłon, odkopanych na dnie sZafy, suknię na swój pierwszy bal uszyła Krysia.
![]() |
![]() |
Andrey na wernisażu
Wprowadzona została moda na wąziutką talię i zarysowane biodra, która zrywała ze smutną konfekcją z czasów wojny i strojami przypominającymi uniformy czy mundury. Zdarzały się nawet protesty przeciwko ponownemu zniewleniu kobiet przez strój.
![]() |
![]() |
Propozycje Diora charakteryzowały siemateriałem mocno zebranym w talii, zaakcentowanym biustem, rozkloszowanym dołem i legendarną już długością 39,5 cm od ziemi. Poza tym liczyła się objętość. Do uszycia projektów zużyto całe bele leksusowych tkanin, które Dior wybierał na przekór powojennym restrykcjom i zaleceniom używania bardzież siermiężnych tekstyliów.
![]() |
![]() |
By modelki mogły swobodnie zmienic strój, podczas przerw pojawił się wątek muzyczny. Piosenki lat 40-tych wykonały Dominika i Weronika.
![]() |
![]() |